نسل نوین درمان ها با دندانپزشکی دیجیتال

دندانپزشکی دیجیتال یک گام از تکنولوژی های دندانپزشکی

در دو دهه اخیر با پیشرفت علوم ارتباطی و الکترونیکی کل دانش بشر تحت الشعاع پیشرفت چشم گیری قرار گرفته است. آنچه امروز در زمینه دندانپزشکی به چشم می خورد این است که نسبت به سایر علوم وابسته مانند پزشکی یا علوم دیگر از جمله مهندسی، هوافضا، سازه ها یا الکترونیک و دندانپزشکی حداقل یک دهه در استفاده از تکنولوژی مدرن عقب مانده تر است و عمده روش ها و تکنیک ها و دستگاه ها، سنتی و برپایه استفاده از ابزار قدیمی مکانیکی و تحت کنترل دست انسان ها هستند.

دندانپزشکی دیجیتال چیست؟

بنا به تعریف، دندانپزشکی دیجیتال شامل طیف وسیعی ازتکنولوژی های دندانپزشکی است که از سیستم های تحت کنترل کامپیوتر استفاده می کند که می توانند مکانیکی یا الکترونیکی باشند. یکی از معروف ترین این سیستم ها، CAD/CAM می باشد که دندانپزشکان بیشترین آشنایی را با آن دارند ولی این تکنولوژی محدود به CAD/CAM نیست و شامل هر سیستم کنترل شونده توسط کامپیوتر می باشد، مثلاً سیستم کنترل شونده با کامپیوتر جهت آزادسازی گاز نیتروس اکساید نیز نمونه ای از دندانپزشکی دیجیتال است در لیست زیر ده عدد از معروف ترین تجهیزات دندانپزشکی دیجیتال نام برده شده اند:

معروف ترین تجهیزات دندانپزشکی دیجیتال:

  • CAD/CAM و تصویربرداری داخل دهانی
  • تشخیص پوسیدگی
  • طراحی و ساخت راهنمای جراحی ایمپلنت توسط کامپیوتر
  • رادیوگرافی دیجیتال و CBCT
  • هندیس جراحی و ایمپلنت الکتریکی
  • لیزرها
  • وسایل تخصیص و آنالیز TMJ و اکلوژن
  • فتوگرافی دیجیتال داخل و خارج دهان
  • پرونده های الکترونیکی بیماران
  • انتخاب رنگ دیجیتال

هر قسمت از دندانپزشکی  دیجیتال نسبت به روش یا تکنیک سنتی و دستی برتری ویژه ای دارد ولی عوامل محدودکننده مانند قیمت بالا و حساسیت زیاد این تکنولوژی باعث شده میزان استقبال از آن تحت تاثیر قرار گیرد. در ادامه به دو نمونه از موارد فوق اشاره خواهد شد:

راهنمای جراحی ایمپلنت

جهت ساخت یک راهنمایی جراحی با استفاده از تکنولوژی دیجیتال در ابتدا باید یک اسکن CB CT و یک اسکن سطحی دهان را در برنامه موردنظر آپلود کرد و محل و تعداد ایمپلنت ها را مشخص کرد. سپس در محیط مجازی شکل و حدود خارجی ترمیم نهایی را مشخص کنیم سپس از نرم افزار با توجه به سیستم ایمپلنت مورد استفاده، محل ایمپلنت را در CB CT به نحوی مشخص می کند که ۲ میلیمتر Safety Zone، را در اطراف ایمپلنت داشته باشیم.

 

نرم افزار به ما این امکان را می دهد که محل ایمپلنت یا ترمیم نهایی را جابجا کنیم همچنین امکان موازی کردن ایمپلنت توسط اپراتور در فضای مجازی وجود دارد که این موازی کردن در بعضی درمان ها از جمله اوردنیز بسیار اهمیت دارد.  این مرحله طراحی، CAD نام دارد که مخفف Computer Aided Designing است.

آخرین مرحله CAD، طراحی راهنمای جراحی است که جهت این کار باید حدود خارجی راهنمای جراحی را مشخص کرده و سپس نرم افزار مدل مجازی را نشان می دهد.

 

اسکنرهای داخل دهانی جایگزینی مناسب برای قالب گیری

شکل های جدید اسکنرهای داخل دهانی به عنوان جایگزین جهت پروسه های ناخوشایند قالب گیری در سالهای اخیر به بازار معرفی شده اند. انواع جدید این اسکنرها با سرهای کوچک داخل دهانی و بدون سیم عرضه شده اند و دقت بالایی جهت ساخت دستور رستوریشن تک واحدی، چند واحدی با تمام فکی دارند. نسل های مدرن نیازی به پودر داخل دهانی ندارند، زمان کمی جهت اسکن کردن نیاز دارند و دقت قابل قبولی دارند. با این اسکنرها هم می توان از دندان تراش خورده و هم از مخاط دهان و دندان های تراش نخورده و هم از ایمپلنت های دندانی اسکن تهیه کرد.

جهت تهیه اسکن از ایمپلنت دندان نیاز است که نرم افزار سیستم ایمپلنت را بشناسند، سپس Scan Abutment در دهان روی فیکسچر بسته شود. در مرحله بعد این تصاویر اسکن شده به فضای مجازی انتقال می یابد و رستوریشن به طور اولیه توسط نرم افزار طراحی می شود اپراتور در این مرحله قادر است تغییرات لازم را از لحاظ کانکتور به محل کانتکت ها و … اعمال کند.

سپس وارد فاز CAM یا Computer Aided Milling می شویم و دستگاه Milling رستوریشن مورد نظر را می تراشد.  در یک روش بینابینی دندانپزشک به جای استفاده از Oral Scanning از قالب گیری متداول استفاده می کند سپس اسکنر لابراتواری ، کست را اسکن می کند و بقیه مراحل را مشابه به آنچه ذکر شده انجام می دهد.

منبع: مجله دندانپزشکی

دیدگاهتان را بنویسید